Ἀπάντηση πρὸς τὶς κυρίες Γιαννακάκη καὶ Ρεπουση, βουλευτὲς τῆς
ΔΗΜ.ΑΡ., οἱ ὁποῖες πρόσφατα κατέθεσαν στὴ Βουλὴ ἐρώτηση γιὰ τὸ μάθημα
τῶν Θρησκευτικῶν, ἀπέστειλε ὁ καθηγητὴς Γεώργιος Κρίππας, διδάκτωρ τοῦ
Συνταγματικοῦ Δικαίου.
Ὁλόκληρη ἡ ἐπιστολὴ ἔχει ὡς ἑξῆς:
Καν Μαρίαν Ρεπούση, Βουλευτὴν
Καν Μαρίαν Γιαννακάκη, Βουλευτὴν
Κοινοποίηση:
Ἄξ. κ. ὙπουργὸνΠαιδείας, Πολιτισμοῦ, Θρησκευμάτων, Ἀθλητισμοῦ
Ἀθήνα 6.2.2013
Ἐρίτιμος Κὰ Ρεπούση,
Ἐρίτιμος Κὰ Γιαννακάκη,
Πληροφορηθεῖς, ὅτι κατεθέσατε ἐρώτηση πρὸς τὸν Ὑπουργὸ Παιδείας διὰ
τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, τὴν ἔβγαλα ἀπὸ τὸ ΙΝΤΕRΝΕΤ καὶ τὴν ἀνέγνωσα.
Διεπίστωσα ὅμως, ὅτι περιέχει πολλὲς ἀνακρίβειες, τὶς ὁποῖες εἰκάζω,
ὅτι ἀγνοεῖτε ἐντελῶς καλοπίστως (δήλ. λόγω ἐλλειποὺς ἐνημερώσεως) καὶ
ὄχι κακοπίστως, διότι πιστεύω, ὅτι ἀμφότερες εἶσθε ἔντιμες εἰς ὑπέρτατον
βαθμὸν καὶ δὲν προέβητε δολίως εἰς οὐδεμίαν «πονηρᾶν» ἀπόκρυψη
στοιχείων.
Κατ' ἀρχὴν διὰ νὰ μὴν θεωρηθῶ ὡς κάποιος «φανατικός» (ἀπὸ αὐτοὺς πού
σας κατακρίνουν δριμύτατα εἰς τὸν τύπο σχεδὸν καθημερινῶς), πρέπει, νὰ
διευκρινίσω, ὅτι:
α) Ἡ παροῦσα μου ἔχει περιεχόμενο αὐστηρῶς ἐπιστημονικὸ (παράθεση τῆς ἐπιστημονικῆς ἀληθείας) καὶ
β) Τυγχάνω ἄτομο πολὺ ὑψηλοῦ ἐπιστημονικοῦ ἐπιπέδου
καὶ οὐδέποτε ἀποστέλλω κείμενα μὴ αὐστηρῶς ἐπιστημονικά, διευκρινίζω δὲ
(ἐντελῶς περιληπτικῶς), ὅτι τυγχάνω ἀριστοῦχος διδάκτωρ Συνταγματικοῦ
Δικαίου μὲ μεταπτυχιακὲς σπουδὲς εἰς πανεπιστήμια Γερμανίας, Γαλλίας,
Ἐλβετίας, τὰ ἐπιστημονικά μου ἔργα ποὺ ἔχω ἐκδώσει ἢ δημοσιεύσει
ὑπερβαίνουν τὰ διακόσια, ἔχουν δὲ βραβευθεῖ ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν δυὸ
φορὲς καὶ ἔχουν τύχει καὶ ἄλλων διακρίσεων, ἐπίσης ἔχουν κυκλοφορήσει
καὶ εἰς τὸ ἐξωτερικὸ καὶ μάλιστα ἀπὸ τὸ Συμβούλιο τῆς Εὐρώπης, ἔχω ἔργο
διδακτικό, τέλος ἔχω ἐκπροσωπήσει τὴν Ἑλλάδα εἰς τὸ ἐξωτερικὸ σὲ
ἐπιστημονικὰ συνέδρια καὶ συνδιασκέψεις πάνω ἀπὸ διακόσιες φορές, ὁμιλῶ
δὲ ἀπταίστως ἀγγλικά, γαλλικὰ καὶ γερμανικά.
Ὑπ' ὄψιν, τέλος ὅτι μέγα πλῆθος δικαστικῶν ἀποφάσεων, προκειμένου
νὰ στηρίξουν νομικὰ τὶς ἀπόψεις τοὺς παραπέμπουν σὲ ἰδικά μου ἔργα,
συγγράμματα καὶ μελέτες.
Ἔρχομαι τώρα εἰς τὴν οὐσίαν τῆς ἐρωτήσεώς σας ἐπισημαίνων τὰ κάτωθι, τὰ ὁποία φέρεσθε νὰ ἀγνοεῖτε (πάντοτε καλοπίστως):
1) Ὁ Νόμος 702/1977 καθόρισε, ὅτι ὁρισμένες
διοικητικὲς πράξεις, οἱ ὁποίες μέχρι τότε ὑπεβάλλοντο ἐπὶ ἀκυρώσει εἰς
τὸ Συμβούλιο Ἐπικρατείας, θὰ ὑποβάλλονται ἐφεξῆς ἐπὶ ἀκυρώσει εἰς τὰ
τριμελῆ διοικητικὰ ἐφετεῖα καὶ ὄχι εἰς τὸ Συμβούλιο Ἐπικρατείας, τὸ δὲ
ἄρθρον 1 παράγραφος 1 ἐδάφιον (δ) τοῦ ἐν λόγῳ νόμου ὡς τοιαῦτες πράξεις
(ὑποβαλλόμενες ἐφεξῆς ἐπὶ ἀκυρώσει εἰς τὰ τριμελῆ διοικητικὰ Ἐφετεῖα)
ἀναφέρει καὶ τὶς πράξεις ποὺ ἀφοροῦν πᾶν θέμα ἐκπαιδευτικό. Ἡ ἐπὶ
ἀκυρώσει αἴτηση μπορεῖ, νὰ ὑποβληθεῖ σὲ ὁποιοδήποτε Διοικητικὸ Ἐφετεῖα
τῆς χώρας (ἀναλόγως ἐντοπιότητος) καὶ ὄχι ἀπαραιτήτως εἰς τὸ Διοικητικὸ
Ἐφετεῖο Ἀθηνῶν, ἡ δὲ ἀπόφαση τοῦ ἰσχύει δι' ὅλην τὴν Ἑλλάδα.
2) Εἰς ἐκτέλεση τῆς ὡς ἄνω διατάξεως ἐξεδόθη λίαν
προσφάτως ἡ 115/2012 ἀπόφαση τοῦ Τριμελοῦς Ἐφετείου Χανῖων, ἡ ὁποία
δέχεται τὰ ἑξῆς διὰ τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν (τὰ ὁποία δεσμευουν τον
Ὑπουργὸ Παιδείας, ὡς ρητῶς ἀναφέρει τὸ ἄρθρον 95 πάρ. 5 τοῦ
Συντάγματος):
Α) Τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν πρέπει, νὰ διδάσκεται ὡς «ὁμολογιακό» καὶ ὄχι ὡς γενικὴ θρησκειολογία.
Β) Ἡ παρακολούθηση τοῦ
μαθήματος αὐτοῦ ἀπὸ τοὺς μαθητές, ποὺ εἶναι Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι ειναι
ὑποχρεωτικὴ καὶ δεν έχουν δικαιωμα ἀπαλλαγῆς σε καμμία περιπτωση,
Γ) Δικαίωμα ἀπαλλαγῆς ἔχουν μόνον οἱ ἀλλόθρησκοι, ἑτερόδοξοι ἢ ἄθεοι μαθητές, ἀφοῦ ὅμως αἰτιολογήσουν τὸ τοιοῦτον αἴτημά τους.
Δ) Ὀρθόδοξος μαθητὴς
αἰτούμενος ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, τεκμαίρεται, ὅτι
ὑποβάλλει ψευδή δηλωση ενωπιον δημοσίας αρχης, πράξη ἡ ὁποία διώκεται
ποινικῶς κατ' ἄρθρον 22 πάρ. 6 τοῦ Ν. 1599/1986 (ἐπὶ τοῦ σημείου αὐτοῦ ἡ
ἐν λόγῳ ἀπόφαση παραπέμπει σὲ ἰδική μου μελέτη δημοσιευθεῖσαν εἰς τὸν
ἔγκυρον ἐπιστημονικὸν [νομικόν] τύπον), ἡ δὲ παράγραφος 7 τοῦ ἰδίου
ἄρθρου ἀναφέρει, ὅτι πᾶς δημόσιος ὑπάλληλος δεχθεῖς τέτοια ψευδῆ δήλωση,
ὀφείλει ἀμέσως νὰ τὴν καταμηνύσει, ἄλλως τιμωρεῖται διὰ φυλακίσεως ἄνω
τῶν 6 μηνῶν.
Ε) Τέλος ἡ ἐν λόγῳ
ἀπόφαση ἀναφέρει (παραθέτουσα ἐπὶ λέξει ἀποσπάσματα ἀπὸ
ἀντίστοιχες ad hoc αποφασείς του Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων
Δικαιωμάτων), ὅτι οὔτε ἡ Εὐρωπαϊκὴ Σύμβαση Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, οὔτε
καὶ τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων ὑποχρεώνουν οὐδ' ἐπ'
ἐλάχιστον τὰ εὐρωπαϊκὰ κράτη νὰ διδάσκουν κατὰ τὸν Ἃ ἢ Β τρόπον τὸ
μάθημα τῶν θρησκευτικῶν (δήλ. ὁμολογιακὸ ἢ μή, ὑποχρεωτικὸ ἢ μὴ
κ.λ.π.).
ΣΤ) Θέμα ἀποκαλύψεως
θρησκευτικῶν πεποιθήσεων δὲν ἀνακύπτει ἐν προκειμένῳ. Πρὸς ἀπόδειξη
τούτου ἐπισημαίνω τὰ ἑξῆς: Ὅσοι Ἕλληνες ἐπιθυμοῦν διὰ λόγους συνειδήσεως
νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ μίαν ὑποχρέωση ρητῶς ὑπὸ τοῦ Συντάγματος
ἐπιβαλλομένην (ἄρθρον 4 πάρ. 6 τοῦ Συντάγματος - ὑποχρέωση στρατεύσεως)
ὑποχρεοῦνται νὰ προσκομίσουν πλήρεις καὶ λεπτομερεῖς ἀποδείξεις πρὸς
τοῦτο καὶ νὰ ἐλεγχθοῦν ἀπὸ εἰδικὴ ἐπιτροπὴ (Νόμος 2510/1997 ἄρθρα 20
ἔπ.). Ὅσοι Ἕλληνες ἐπιθυμοῦν, νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ μίαν ἄλλη ὑποχρέωση
ἐπίσης ρητῶς ὑπὸ τοῦ Συντάγματος ἐπιβαλλομένην (ὑποχρέωση συμμετοχῆς εἰς
τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ἄρθρον 16 πάρ. 2 τοῦ Συντάγματος), διατὶ
πρέπει, νὰ διαφοροποιηθοῦν καὶ νὰ μὴν αἰτιολογήσουν τοὺς λόγους
συνειδήσεως ποῦ προβάλλουν; Δυὸ μέτρα καὶ δυὸ σταθμὰ θὰ ἐφαρμόσουμε ἐπὶ
τῶν λόγων συνειδήσεως ἀπαλλαγῆς ἀπὸ συνταγματικὲς ὑποχρεώσεις; Τὸ
ἐπιτρέπει αὐτὸ ἡ βουλευτική σας συνείδηση; Ὑποθέτω ὄχι.
Ζ) Ἐπειδὴ ὅμως ἀμφότερες
εἶσθε καὶ ἐκπαιδευτικοὶ
ὑπολαμβάνω, ότι γνωρίζετε άριστα τα όσα διδάσκει ηεπιστήμη της παιδαγωγικής, ἡ
ὁποία εἶναι πολὺ παλαιὰ καὶ ἀνεπτύχθη εἰς ὕψιστον βαθμὸν ἀπὸ τοὺς
ἀρχαίους Ἕλληνες σοφούς. Ἀντὶ ἄλλων σας ὑπενθυμίζω, τί ἀναφέρει ὁ
Πλούταρχος εἰς τὸ πολὺ σπουδαῖο ἔργο τοῦ «Περὶ παίδων ἀγωγῆς»
(παράγραφος 4 ἐδάφιον Β). Ἀναφέρει λοιπὸν ὁ ἐν λόγῳ ἀρχαῖος σοφός, ὅτι
ὅπως ὁ γεωργὸς διὰ νὰ καλλιεργήσει ἕνα χωράφι, πρέπει, νὰ ξέρει ἐν τὰ
πάντα γιὰ τὸ χωράφι τοῦ αὐτὸ (π.χ. ἐὰν ἡ γῆ εἶναι εὔφορη, ἐὰν οἱ σπόροι
εἶναι γόνιμοι κ.λ.π.) ἔτσι πρέπει νὰ δρᾶ καὶ ὁ παιδαγωγός, ὁ ὁποῖος
καλεῖται, νὰ καλλιεργήσει μία ψυχή, νὰ ξέρει δήλ. καὶ αὐτὸς τὰ πάντα διὰ
τὸν μαθητὴν τοῦ («ὢσπερ δ' ἐπί της γεωργίας
πρώτον μεν αγαθη υπαρξαι δει την γην., είτα δε τον φυτουργόν
ἐπιστήμονα, εἴτα τα σπερματα σπουδαια, τοναυτόν τροπον γῆ μὲν
ἒοικε η φυσις γεωργω δ' ὀ παιδεύων σπερματι αι των λογων
ὑποθήκαι και ταπαραγγελματα»).
Όπως βλέπουμε λοιπόν, ὁ ἐκπαιδευτικὸς
ὀφείλει νὰ διεισδύει στὴν ψυχὴ τοῦ μαθητοῦ, διὰ νὰ τὴν «καλλιεργήσει»
σωστὰ καὶ ἐπωφελῶς. Ὅπως δὲ γνωρίζετε κάλλιον παντὸς ἄλλου (ἀφοῦ εἴθε
καὶ ἐκπαιδευτικοί) ὁ δάσκαλος καὶ ὁ καθηγητὴς ἐν τὴ ἐκτελέσει τοῦ
«καλλιεργητικοῦ ἢ διαπλαστικοῦ του καθήκοντος», ἤδη ἔχοντας κάθε μέρα
τὸν μαθητὴ μπροστὰ τοῦ ἔχει φροντίσει νὰ διεισδύσει εἰς τὸν ψυχικό του
κόσμο και γνωρίζει εκ πείρας
τις θρησκευτικές πεποιθησεις του μαθητου, χωρὶς ποτὲ ὁ ἴδιος νὰ τοῦ τὶς
ἔχει ἀποκαλύψει. Οὐαὶ καὶ ἀλοίμονο ἐὰν ὁ ἐκπαιδευτικὸς κατέχεται ἀπὸ
τόση ἄγνοια διὰ τὸν ψυχικὸ κόσμο τοῦ μαθητοῦ του καὶ ξεκινάει νὰ τὸν
«καλλιεργήσει» βαδίζων στὰ τυφλά!!!!!
Η) Ἐπίσης πρέπει, νὰ
διαλυθεῖ μία ἀπόλυτη ἀναλήθεια. Ὁ Χριστιανὸς Ὀρθόδοξος μαθητὴς πόθεν
προκύπτει (ἐφ' ὅσον πρεσβεύει τὴν θρησκεία αὐτή), ὅτι μπορεῖ, νὰ ἔχει
«λόγους συνειδήσεως» διὰ ἀπαλλαγήν του ἀπὸ τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν;
Κανεὶς μέχρι σήμερον δὲν μᾶς ἀπέδειξε ποτέ, ὅτι μπορεῖ, νὰ ὑπάρξει
περίπτωση , ἕνας Ὀρθόδοξος μαθητής, νὰ ἔχει πρόβλημα συνειδησιακό,
ἐπειδὴ παρηκολούθησε ἕνα μάθημα θρησκευτικῶν τῆς θρησκείας τὴν ὁποίαν
πρεσβεύει (καὶ ἐφ' ὅσον τὸ μάθημα ἐδίδασκετο κατὰ τοὺς κανόνες τῆς
θρησκείας αὐτῆς καὶ ὄχι κατὰ διαστροφήν τους). Ἄλλωστε ἡ Χριστιανικὴ
θρησκεία εἶναι ὑπὲρ τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καὶ ὄχι κατά. Ὡς
γνωστὸν ὁ Χριστὸς ὑπῆρξε «Διδάσκαλος» καὶ κανεὶς ποτὲ δὲν Τὸν ἀπεκάλεσε
μὲ ἄλλη προσαγόρευση. Μάλιστα ἀκόμη καὶ ὁ νομικὸς ποὺ Τὸν προσήγγισε
ἐπιδιώκων νὰ Τὸν παγιδεύσει καὶ ἐξυτελίσει καὶ αὐτὸς «Διδάσκαλο» Τὸν
ἀποκαλεῖ (βλέπε Μάτθ. κβ' 35). Τέλος ὁ Χριστὸς τὶς τελευταῖες λέξεις ποὺ
ἀπηύθυνε τὴν στιγμὴ τῆς Ἀναλήψεως Τοῦ ἤσαν «πορευθέντες μαθητεύσατε
πάντα τὰ ἔθνη». Ποῦ βλέπετε λοιπὸν ὁ Ὀρθόδοξος μαθητὴς νὰ ἔχει ποτὲ
λόγους συνειδήσεως, ποῦ νὰ μὴν τοῦ ἐπιτρέπουν νὰ παρακολουθήσει τὸ
μάθημα τῶν θρησκευτικῶν; Ὡραία νὰ τὸ λέτε,
ἀλλά πρεπει και να το αποδεικνυετε. Ως ἐπιστήμονες δὲ ὀφείλετε πάντοτε
γιὰ ὅ,τι λέτε, νὰ προσκομίζετε καὶ τὶς ἀνάλογες ἀποδείξεις (κατ'
ἐφαρμογὴ τῶν ἀπαράβατων κανόνων τῆς ἀριστοτελικῆς λογικῆς).
3) Περαιτέρω ἐπισημαίνω καὶ τὸ ἑξῆς (τὸ ὁποῖο
ὑποθέτω ἐπίσης, ὅτι δὲν γνωρίζετε). Ἡ ἐγκύκλιος, ποὺ ὑποστηρίζετε, ὅτι
εἶναι ἀσαφὴς καὶ ἐπικαλεῖσθε τὶς προηγούμενες ἐγκυκλίους, σᾶς
πληροφορῶ., ὅτι οἱ προηγούμενες ἐγκύκλιοι ἐξεδόθησαν κατ' ἀπαίτηση τοῦ
Συνηγόρου τοῦ Πολίτου, ἰσχυρισθέντος, ὅτι τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο
Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων ἐδέχθη, ὅτι τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν πρέπει, νὰ
εἶναι προαιρετικὸ δι' ὅλους (καὶ διὰ τοὺς Ὀρθοδόξους μαθητές).
Ὅμως ἡ ἀπόφαση ποὺ ἐπεκαλεῖτο Ὁ Συνήγορος τοῦ Πολίτου, δεν εῖχε
καμμία σχέση προς το μάθημα των θρησκευτικών. Αφορούσε τὴν ἀποκλειστικῶς
καὶ μόνον τὴν ἄρνηση ἑνὸς δικηγόρου νὰ ὁρκισθεῖ ἐνώπιον τοῦ
Πρωτοδικείου, ὅταν ἔλαβε τὴν ἄδεια τοῦ δικηγορεὶν καὶ τίποτε
ἄλλο. Αυτά ακριβώς λέει η απόφαση της 21.2.2008 του
Εὐρωπ. Δικαστηρίου Αλεξανδρίδης κατάΕλλάδος (τὴν ὁποίαν
μνημονεύετε) και όχι αυτά που ισχυρίζεσθε εσείς στην ερώτηση σᾶς. Ετσι
τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας παγιδεύθηκε καὶ ἐξέδωσε τὶς προηγούμενες
ἐγκυκλίους. Ὅταν ὅμως ἐπληροφορήθη (ἀπὸ ἐμένα), τὴν ἀλήθεια καὶ ἐπίσης
ὅτι τὸ Εὐρωπ. Δίκ/ριο ἐδέχθη, ὅτι τὰ εὐρωπ. κράτη εἶναι ἐλεύθερα, νὰ
διδάξουν τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὅπως αὐτὰ ἐπιθυμοῦν, χωρὶς καμμία
ἀνάμιξη τοῦ Εὐρωπ. Δίκ/ρίου ἐξέδωσε νέα διορθωτικὴ ἐγκύκλιο (τὴν ὁποίαν
θεωρεῖτε ἀσαφῆ, ἐσφαλμένως κατὰ τὴν γνώμη μου).
4) Καὶ μία παρατήρηση ἐτυμολογικὴ (διὰ διατύπωση
ἀπαράδεκτη διὰ φιλολόγους). Ἡ λέξη «ἐγκύκλιος» εἴναιγενους θηλυκου καὶ
ὄχι ἀρσενικοῦ. Εἰς τὴν ἐρώτησή σας ὅμως ὑπάρχει ἡ
φράση «οἰ εγκύκλιοι αὐτοί»...........................Ἔ, ὄχι καὶ νὰ
κακοποιοῦμε τὴν γλῶσσά μας σὲ τέτοιο σημεῖο.
5) Ὅπως βλέπετε, ἡ ἐρώτησή σας ἐὰν ἐξετασθεῖ
ἐπιστημονικῶς, ἐγκύρως, καὶ ὑπευθύνως, ἀποδεικνύεται ὡς μὴ ἔχουσα καμμία
βάση καὶ ὡς ἀναιρουμένη ἀφ’ ἑαυτῆς .
6) Τελειώνοντας κρίνω σκόπιμο-, νὰ ἐπιστήσω τὴν
προσοχήν σας ἐπὶ τοῦ ἑξῆς κρισίμου σημείου: Ὡς ἐδέχθη ἡ προαναφερομένη
λίαν πρόσφατη δικαστικὴ ἀπόφαση, ἡ αἴτηση ἀπαλλαγῆς ἀπὸ τὸ μάθημα τῶν
θρησκευτικῶν ἀπὸ Ὀρθόδοξο μαθητὴ συνιστᾶ τὸ ἔγκλημα τῆς ὑποβολῆς ψευδοὺς
δηλώσεως ἐνώπιον δημοσίας ἀρχῆς.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ἐὰν κάποιος μαθητὴς (ἢ γονεύς) ὑποβάλει
τοιαύτην δήλωση ἰσχυριζόμενος, ὅτι ἐνήργησε κατ' ἐφαρμογὴν ἰδικής σας
ἀπόψεως ἢ ἰδικῆς σας προτροπῆς, τότε κατ’ ἄρθρον 46 τοῦ Ποινικοῦ Κωδικὸς
κινδυνεύετε, να θεωρηθείτε ηθικοί αυτουργοί του παρόντος ἀδικήματος (θὰ
χρειασθεῖ δέ, νὰ ἐπικαλεσθεῖτε τὴν βουλευτικὴ ἀσυλία - ἄρθρα 61 καὶ 62
τοῦ Συντάγματος- διὰ νὰ μὴν διωχθεῖτε)..
Μὲ τὴν παρατήρηση ὅτι ὡς Ἕλλην πολίτης δικαιοῦμαι νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς
ἐκπροσώπους μου ποὺ στέλνω στὴν Βουλὴ διὰ τῆς ψήφου μου νὰ ὑποβάλουν
ἐρωτήσεις ἐπιστημονικῶς τεκμηριωμένες καὶ μὲ τὴν δήλωσή μου, ὅτι σέβομαι
τὴν τιμὴν καὶ τὴν ὑπόληψή σας εἰς τὸν δέοντα βαθμὸν καὶ σᾶς θεωρῶ κατὰ
πάντα ἔντιμες καὶ ὅτι οὐδόλως ἐνεργήσασες πονήρως ἢ κακοπίστως ἀλλὰ
ἁπλῶς ὅτι ἐνεργήσατε ἐντελῶς καλοπίστως λόγω ἐσφαλμένης πληροφορήσεως
καὶ θεωρῶν ὅτι θὰ πράξετε τὸ καθῆκον σας (ὡς ἐσεὶς τὸ ἀντιλαμβάνεσθε καὶ
ὄχι ὡς ἐγώ), διατελῶ
Μετὰ τιμῆς,
Γ.Κρίππας.
